Spis treści
Plan porodu to dokument, który pomaga przyszłej mamie świadomie przygotować się do narodzin dziecka. Przyszła mama zapisuje w nim swoje oczekiwania, potrzeby i granice, a także informacje, które mogą być ważne dla personelu medycznego. To narzędzie komunikacji między rodzącą, a położną czy lekarzem.
Choć plan porodu nie jest w pełni wiążący, położna ma obowiązek się z nim zapoznać i w granicach bezpieczeństwa respektować jego zapisy. Co to oznacza, że nie jest w pełni wiążący? Może się zdarzyć, że plan będzie wymagał modyfikacji ze względu na sytuację medyczną w trakcie trwania porodu.

Dlaczego warto mieć plan porodu?
W trakcie porodu kobieta może być zestresowana i zmęczona – łatwo wtedy zapomnieć o wielu istotnych kwestiach. Plan porodu ułatwia komunikację i pozwala zespołowi medycznemu lepiej zadbać o potrzeby rodzącej.
Dzięki planowi porodu personel medyczny pozna m.in:
- choroby przewlekłe i przebyte operacje,
- leki przyjmowane w ciąży,
- dane przychodni, do której trafi karta szczepień dziecka.
To ogromna pomoc zarówno dla rodzącej, jak i dla personelu, ponieważ oszczędzi on stresu i znacząco ułatwi komunikację w ważnych podczas porodu momentach.
Co zawiera plan porodu?
Plan porodu zawiera kluczowe informacje takie jak dane osobowe, termin porodu, dane osoby towarzyszącej i położnej środowiskowej.
Warto też określić swój stosunek do obecności studentów na sali porodowej oraz podczas całego pobytu w szpitalu.

W części dotyczącej porodu możesz zawrzeć swoje oczekiwania m.in.:
- swobodę poruszania się w pierwszym okresie,
- możliwość picia wody lub jedzenia,
- wybór pozycji w czasie parcia,
- metody łagodzenia bólu z których chcesz skorzystać (piłka, prysznic, TENS),
- preferencje dotyczące znieczulenia,
- ograniczenie interwencji medycznych, jeśli nie są one niezbędne,
- brak nacięcia krocza bez wskazań,
- warunki obecności osoby towarzyszącej (czy osoba towarzysząca chce być obecna podczas całego porodu, czy z wyłączeniem np badań wewnętrznych czy II okresu porodu),
- kontakt skóra do skóry i opóźnione przecięcie pępowiny.

Plan porodu - część poświęcona noworodkowi
W części o opiece nad noworodkiem możesz zaznaczyć np.:
- system rooming-in (czyli chęć przebywania z dzieckiem),
- wyłączne karmienie piersią lub inne preferencje,
- chęć obecności przy badaniach dziecka (jeśli to możliwe).
Na co jeszcze zwrócić uwagę?
Niektóre pytania mogą Cię zaskoczyć. Warto wcześniej pomyśleć o tym, czy:
- zgadzasz się na golenie krocza lub lewatywę (masz prawo odmówić),
- chcesz być informowana o każdej procedurze i wyrażać na nie zgodę (lub odmówić),
- wenflon może być zakładany rutynowo czy tylko w razie potrzeby.
Jak rozmawiać z personelem medycznym?
Mów spokojnie i jasno, co jest dla Ciebie ważne.
- Proś o tłumaczenie niezrozumiałych terminów medycznych.
- Zadawaj pytania: „Dlaczego to jest potrzebne? Jakie są alternatywy?”.
- Pamiętaj, że możesz zmienić zdanie w każdej chwili.
Osoba towarzysząca powinna znać Twoje preferencje i wspierać Cię w ich egzekwowaniu. Dlatego warto plan porodu uzupełnić wspólnie z partnerem lub osobą towarzyszącą Ci podczas porodu, aby w trakcie nic Was nie zaskoczyło lub, co gorsza, nie poróżniło.

Plan porodu - Twoja mapa na wyjątkowe wydarzenie
Plan porodu nie jest próbą kontrolowania przebiegu narodzin, ale drogowskazem, który sprawia, że poczujesz się bezpiecznie, świadomie i zgodnie z Twoimi wartościami i oczekiwaniami. Nie wszystko da się przewidzieć, ale wiele rzeczy możesz zaplanować i to naprawdę robi różnicę.
Przygotuj się jeszcze lepiej
W naszej Szkole rodzenia online znajdziesz dokładne omówienie planu porodu i wszystkich etapów narodzin. Dowiesz się, jakie masz prawa, jak rozmawiać z personelem medycznym i jak świadomie przygotować się na narodziny dziecka. To wiedza, która daje spokój i poczucie kontroli. Bo przecież najbardziej obawiamy się tego co nam nieznajome i obce, dlatego jako zespół Zaufaj Położnej stawiamy na edukację i wsparcie.
FAQ, czyli najczęściej zadawane pytania o plan porodu
Czy plan porodu jest obowiązkowy?
Nie. To dobrowolny dokument, ale warto go mieć podczas przyjęcia na salę porodową, aby jasno komunikować swoje oczekiwania i potrzeby.
Czy szpital musi respektować plan porodu?
Personel powinien zapoznać się z planem porodu i realizować go w granicach bezpieczeństwa. W uzasadnionych sytuacjach medycznych plan może wymagać modyfikacji.
Co koniecznie wpisać w plan porodu?
Dane kontaktowe, dane osoby towarzyszącej podczas porodu, preferencje dotyczące ruchu podczas porodu i pozycji, chęć jedzenia i picia, metody łagodzenia bólu porodowego (naturalne i farmakologiczne), zakres interwencji, ochronę krocza, kontakt skóra do skóry, opóźnione odpępnienie oraz metodę karmienia noworodka i obecność podczas koniecznych badań.
Czy mogę zmienić zdanie w trakcie porodu?
Oczywiście. Plan porodu jest elastyczny – masz prawo zmodyfikować swoje decyzje i komunikować je personelowi medycznemu na bieżąco.
Skąd wziąć wzór planu porodu?
Wiele szpitali publikuje własne formularze. Możesz tez przygotować go samodzielnie lub skorzystać z materiałów z naszej Szkoły rodzenia online.