Oczekując przyjścia na świat maleństwa pogłębiamy wiedzę z różnych dziedzin. Szykujemy się do porodu, opieki nad dzieckiem, kompletujemy wyprawkę. Tematy bardzo istotne, ale również obszerne. Nic więc dziwnego, że wiele osób czuje się przytłoczonych ilością wiedzy do przyswojenia. Dlatego ważne jest, aby czerpać wiedzę tylko z rzetelnych źródeł i pozostawić miejsce na własne przemyślenia i podjęcie własnej decyzji. Jednym z tematów, który również warto zgłębić przed porodem jest bankowanie krwi pępowinowej. Dlatego wychodząc na przeciw osobom, które nie wiedzą, o co w tym chodzi i nie mają pojęcia, skąd czerpać wiedzę w tym zakresie przychodzimy z pomocą.
PO PORODZIE
Po narodzinach dziecko przekazywane jest przez położną w ramiona mamy, otula się je pieluszką lub kocykiem, aby nie doprowadzić do wyziębienia i taki goły bobas przytula się do nagiej klatki piersiowej swojej rodzicielki, w tym czasie można również przystawić maluszka do piersi. Dziecko cały czas jest połączone pępowiną z łożyskiem nadal obecnym w jamie macicy mamy.
Po ustaniu tętnienia w pępowinie, czyli zmniejszeniu ciśnienia przepływu krwi do maluszka następuje odpępnienie, tj. położna zaciska klamerkę oraz dodatkowe narzędzie na pępowinie i odcina jej większość od maluszka. Finalnie u dziecka pozostaje kikut pępowinowy, natomiast odcięta część pępowiny wraz z urodzonym łożyskiem stanowi odpad medyczny – chyba że rodzice zdecydują się zabezpieczyć ten materiał i przechowywać. W sytuacji cięcia cesarskiego ze względu na niższą temperaturę sali operacyjnej do odpępnienia dochodzi szybciej, ale nie wpływa to na fakt pobierania krwi pępowinowej.
Dlaczego warto?
Krew pępowinowa jest źródłem komórek macierzystych, czyli niewyspecjalizowanych komórek ludzkiego organizmu. To na ich podstawie tworzone są komórki ludzkiego ciała. Komórki macierzyste pozyskane z krwi pępowinowej są krwiotwórcze, co oznacza, że mogą przekształcać się w komórki układu krwiotwórczego lub odpornościowego. Dzięki tym właściwościom, mogą być stosowane w leczeniu chorób hematologicznych, onkologicznych i metabolicznych. Takie leczenie jest w Polsce refundowane przez NFZ.
Komórki macierzyste można pozyskać także z krwi obwodowej oraz szpiku kostnego, to o co ten cały szum z wykorzystaniem krwi pępowinowej?
Wszystko rozbija się o zgodność. Aby mieć możliwość przeszczepienia komórek macierzystych od dawcy, należy znaleźć tzw. bliźniaka genetycznego, który będzie zgodny z biorcą w układzie HLA, czyli specyficznym dla każdego człowieka układu antygenów, które umożliwiają rozróżnienie organizmowi jego własnych oraz obcych komórek.
W przypadku przeszczepienia komórek macierzystych z krwi pępowinowej, wymagana zgodność to tylko 4/6 antygentów, gdzie w przypadku szpiku kostnego, wymaga jest zgodność aż 9/10.
Kolejną zaletą krwi pępowinowej jest fakt, że pobranie materiału przy porodzie jest całkowicie bezpieczne dla mamy i dziecka. W przypadku szpiku kostnego, pobranie przeprowadza się m.in. poprzez nakłucie talerzy kości biodrowych podczas zabiegu w znieczuleniu ogólnym lub zewnątrzoponowym. Szukanie dawcy w rejestrze może trwać latami lub być bezskuteczne. Bankowanie krwi pępowinowej w banku rodzinnym daje łatwiejszy i szybszy dostęp do leczenia krwiotwórczymi komórkami macierzystymi.
Innym rodzajem komórek, które można zabezpieczyć podczas porodu są tkankowe komórki macierzyste pozyskiwane ze sznura pępowinowego oraz łożyska. Ich możliwości regeneracyjne umożliwiają wykorzystanie tych komórek w dziedzinach medycyny związanych z regeneracją – okulistyka, ortopedia, ale również neurologii. Zabezpieczenie wszystkich komórek macierzystych, znacznie poszerza zakres terapii, z których rodzina będzie mogła skorzystać w przyszłości, gdy zajdzie taka potrzeba.
Co wybrać?
Banki komórek macierzystych zawierają w swojej ofercie różne zestawy obejmujące różne materiały:
– zestaw do pozyskania krwi pępowinowej,
– zestaw do pozyskania krwi pepowinowej oraz sznura pępowinowego,
– zestaw do pozyskania krwi pępowinowej, sznura pępowinowego oraz łożyska.
Jeśli rodzice zdecydują się na pobranie i bankowanie krwi pępowinowej, muszą zgłosić się do banku komórek macierzystych. Po przejściu kwestionariusza medycznego kwalifikującego do procedury zabezpieczenia materiału biologicznego, rodzice podpisują umowę, a zestaw pobraniowy jest dostarczany do domu. Należy zabrać go ze sobą na porodówkę wraz z przygotowaną wyprawką.
W szpitalu, rodzice przekazują zestaw położnej, która w bezpieczny sposób pobierze cenne komórki macierzyste. Gotowy zestaw pobraniowy transportowany jest do specjalistycznego laboratorium, gdzie krew pępowinowa jest dokładnie badana i przygotowywana do mrożenia. Przechowuje się ją bezterminowo, chociaż oczywiście konieczne jest stworzenie odpowiednich warunków – w oparach ciekłego azotu, w temperaturze poniżej -176 st. Celsjusza.
podsumowanie
Sam temat bankowania krwi pępowinowej jest wart przemyślenia. Nie tylko z perspektywy możliwego wykorzystania zebranego materiału w kolejnych latach, ale też dlatego, że narodziny dziecka są jedynym momentem, kiedy można taki materiał pozyskać. Warto pochylić się nad tym tematem na etapie ciąży, aby komórki macierzyste były dostępne w rodzinie na wypadek pojawienia się ciężkiej choroby w przyszłości.
By otrzymać materiał edukacyjny o komórkach macierzystych z kuponem rabatowym na bankowanie krwi pępowinowej od Polskiego Banku Komórek Macierzystych wkliknij w link
https://www.pbkm.pl/oferta-promocyjna/km26
Artykuł powstał we współpracy z Polskim Bankiem Komórek Macierzystych.